Chat Gentse rellen ontmaskerd: opruiende tieners en plunderingen

Chatdienst
Telegram is net als Whatsapp een chatdienst waarbij mensen elkaar berichten kunnen sturen en groepschats kunnen aanmaken. Maar er zijn wel een aantal verschillen tussen de twee apps. In Telegram kun je bijvoorbeeld een telefoonnummer onzichtbaar kan maken. Ook worden de gegevens van gebruikers niet gedeeld met overheden en opsporingsdiensten. Als een groep openbaar is, kan je ook anoniem meelezen en precies zien wat er wordt verstuurd. Telegram wordt dan ook veel gebruikt in het criminele milieu.

FuckdeOverheid
Wij belandden in de wereld van de relschoppers door de groepschat ‘FuckdeOverheid.9k’. Op 26 januari stuurde een anoniem lid: ‘’We laten Nederland zien dat het ons ook lukt.’’ Hierbij werd gerefereerd naar de Nederlandse avondklokrellen die voor het eerst plaatsvonden op 23 januari. Ook groepsbeheerder ‘nulvijff’ zette flink de toon met dreigende woorden. ‘’Wij gaan ons niet meer als honden gedragen. Laten we samen tegen de staat vechten.’’

​

Hoewel veel groepsleden van ‘FuckdeOverheid.9k’ waarschijnlijk dachten heel anoniem te opereren, lieten zij toch hun sporen achter. Zo werd er bijvoorbeeld regelmatig gesproken over ‘rellen na schooltijd’ wat suggereerde dat het ging om jongeren die nog op de middelbare school zouden zitten. Een van de profielen was bijvoorbeeld ook terug te leiden naar het Instagram-account van een 14-jarige jongen.

​

Een ander opvallend gegeven was tussen de groepsbeheerder en drie andere leden. Verwijzingen in hun profielen wezen allemaal op een gemeenschappelijke geografisch verband: De Noordelijke Kaukasus, een regio in Zuid-Rusland. We weten niet of deze overeenkomst toeval is of dat deze personen elkaar kennen.

Motieven
De redenen voor de leden om de straat op te gaan variëren. De een was wantrouwig en dacht dat de overheid het coronavirus gebruikt als controlemiddel op de burgers. Weer een ander was boos over ongelijkheid in de samenleving, veroorzaakt door de Belgische politiek.

​

Hoewel in de chats eerst nog mensen vooral onvrede uitten, sloeg de sfeer al snel om. De gesprekken kregen een steeds gewelddadigere ondertoon. Het doel om te protesteren, raakte ondergesneeuwd door de wil om te plunderen. Er kwamen ideeën naar voren om kantoren te vernielen en winkels te plunderen. Tot in detail werden de opties besproken. ‘’Telefoons laten liggen, die zijn te traceren.’’ En: ‘’Verzamelen op de Korenmarkt en daarna in kleine groepjes opsplitsen, dan pakken ze ons minder snel.’’

​

Lees ook: 18-jarige Gentenaar opgepakt die op sociale media opriep tot rellen

​

Aanhouding
Maar de wilde plannen in de groepschat worden als snel ondermijnd door de politie. Drie dagen na de oprichting werd een 18-jarige jongeman uit Gent opgepakt die op social-media opriep tot rellen. De man schijnt ‘nulvijff’ te zijn, de oprichter en beheerder van FuckdeOverheid.9k. ‘’Oproepen tot geweld in onze stad mogen wij niet toleren’’, zei de Gentse burgermeester Mathias De Clercq.

​

Het vermoeden waarom het gaat om ‘nulfvijff’ is gebaseerd op reacties uit de Telegramchat. Een lid plaatse daar het volgende bericht: ‘’Ik heb zijn moeder het nieuws moeten vertellen dat hij is opgepakt. Ze was kapot van binnen toen ze dat hoorde. Ze had tranen in haar ogen. Wij spelen hier gansters, maar uiteindelijk krijgen onze ouders hier last van. Waarom verdienen zij dit?’’ Daarna valt er een stilte in de chat die niet meer wordt doorbroken.  De rellen zijn er nooit gekomen.